Klinisch bewijs
Een vergelijking tussen Mepilex en conventionele verbanden
Patiënten met chronische wonden die behandeld werden met atraumatisch verband zoals Mepilex®, meldden minder pijn en stress bij verbandwissels dan patiënten die conventionele verbanden kregen.
The impact of atraumatic vs conventional dressings on pain and stress
Upton, D., Solowiej, K. Journal of Wound Care 2012;21(5):209-215
hidden1hidden2
- Wondpijn kan aanzienlijke stress veroorzaken, en een serie onderzoeken naar biopsie-, chirurgische en chronische wonden heeft aangetoond dat door pijn veroorzaakte stress tot vertraagde wondgenezing kan leiden.
- Naast pijn door de wond zelf kan pijn ook het gevolg zijn van continue wondbehandeling en van anticipatiepijn.
- Gebleken is dat pijn die wordt veroorzaakt door het verwijderen en opnieuw aanbrengen van verbanden een belangrijke bijdrage levert aan wondpijn.
- Patiënten kunnen baat hebben bij het gebruik van atraumatische verbanden in plaats van conventionele verbanden, omdat aangetoond is dat stress als gevolg van pijn ertoe lijdt dat chronische wonden minder snel genezen.
- Daarom is de keuze van het juiste verband een belangrijk onderdeel van het aanbevolen individuele pijnmanagementplan.
- Atraumatische verbanden, bijvoorbeeld van zachte silicone, maken gebruik van technologieën die ontwikkeld zijn om verkleving aan het wondbed te vermijden.
- Verondersteld wordt, dat patiënten die atraumatische verbanden gebruiken als onderdeel van hun behandelingsregime minder pijn ervaren bij verbandwissels vergeleken met het gebruik van conventionele verbanden.
hidden1hidden2
Doelstellingen
Onderzoeken of verschillende verbandtypen in verband werden gebracht met de pijn- en stresservaringen van patiënten met chronische wonden.
Methodes
- Dit verkennende onderzoek werd uitgevoerd om eventuele verschillen vast te stellen in de gemelde pijn- en stressniveaus in samenhang met het gebruik van atraumatische dan wel conventionele verbanden bij de behandeling van patiënten met chronische wonden.
- De volgende psychologische maatstaven werden toegepast:
- de Perceived Stress Scale (PSS)
- de State Trait Anxiety Inventory (STAI)
- een numerieke stressbeoordelingsschaal
- Bij een verbandwissel werden de PSS- en STAI-vragenlijsten hardop voorgelezen aan de patiënten en de mondelinge reacties werden genoteerd door een lid van het onderzoeksteam.
Resultaten
- Van de 49 patiënten met chronische wonden was 53% man (n=26) en 47% vrouw (n=23). Ze varieerden in leeftijd van 38 tot 95 jaar, en de gemiddelde leeftijd bedroeg 69,1±14,1.
- Er was sprake van wondtypen met een verschillende etiologie en de wonden werden behandeld met hetzij atraumatische verbanden, zoals Mepilex, hetzij conventionele verbanden zoals Biatain®* of Aquacel®* Ag (tabel 1).
*Aquacel is een geregistreerd handelsmerk van ConvaTec Inc. Biatain is een geregistreerd handelsmerk van Coloplast A/S.
hidden1hidden2
Tabel 1. Wondetiologie
| Wondtype | Atraumatisch n(%) | Conventioneel n(%) |
| Ulcus cruris venosum | 3 (30%) | 5 (13%) |
| Overige beenulcera | 2 (20%) | 5 (13%) |
| Diabetisch voetulcus | 1 (10%) | 15 (38%) |
| Overige voetulcera | 4 (40%) | 8 (21%) |
| Overige chronische wonden | - | 6 (15%) |
| Totaal | 10 | 39 |
hidden1hidden2
- De patiënten die behandeld werden met conventionele verbanden gaven aanzienlijk hogere pijncijfers (p < 0,05), stresscijfers (p < 0,05), en (GSR < 0,05) bij verbandwissels, vergeleken met de groep met atraumatische verbanden.
- Hoewel de verschillen in de fysiologische metingen niet-significant waren, waren de gemiddelde scores voor hartslag (75,62±14,05), systolische BD (137,82±17,03), diastolische BD (69,13±12,91) en speekselcortisol (0,17±0,09) hoger in de categorieën met conventionele verbanden dan in de atraumatische categorieën (tabel 2).
Tabel 2. Gemiddelde psychologische en fysiologische pijn- en stressscores voor patiënten die atraumatische resp. conventionele verbanden kregen
| Pijn-/stressmetingen | Atraumatisch | Conventioneel |
| STAI | 38,40 ± 15,62 | 33,1 ± 11,16 |
| PSS | 24,60 ± 10,08 | 22,72 ± 9,17 |
| Pijncijfer | 1,43 ± 0,98* | 3,66 ± 3,13* |
| Stresscijfer | 2,00 ± 0,58* | 3,63 ± 2,66* |
| Hartslag | 69,11 ± 7,53 | 75,62 ± 14,05 |
| Ademhalingsfrequentie | 16,86 ± 8,17 | 16,09 ± 1,95 |
| Systolische bloeddruk (BD) | 125,70 ± 12,23 | 137,82 ± 17,03 |
| Diastolische bloeddruk (BD) | 64,22 ± 11,56 | 69,13 ± 12,91 |
| Galvanische huidreactie (GSR) | 19,76 ± 5,42* | 33,15 ± 16,32 |
| Speekselcortisol | 0,13 ± 0,03 | 0,17 ± 0,09 |
*Verschil tussen groepen statistisch significant bij p < 0,05
STAI = State Trait Anxiety Inventory; PSS = Perceived Stress Scale
hidden1hidden2
Fig. 1. Zelfgerapporteerde stress- en pijncijfers van patiënten die atraumatische dan wel conventionele verbanden kregen als deel van hun wondbehandeling.
- Naast de verhoogde fysiologische indicatoren van stress onder patiënten die conventionele verbanden kregen, bleek de zelfgerapporteerde ernst van acute pijn en stress bij verbandwissels ook hoger te liggen in de groep met conventionele verbanden (figuur 1).
- De stressscores van de patiënten op de PSS en STAI waren in beiden verbandgroepen relatief vergelijkbaar. De gemiddelde PSS-scores bedroegen 24,60±10,08 voor patiënten die atraumatische verbanden kregen en 22,72±9,17 voor patiënten met conventionele verbanden, waarbij 56 de maximale PSS-score is.
- Patiënten met atraumatische verbanden scoorden gemiddeld 34,90±11,41 voor onderliggende angst en 38,40±15,62 voor acute angst bij verbandwissels, terwijl de groep met conventionele verbanden gemiddeld 33,21±11,20 scoorde voor angst en 33,31±11,16 voor acute angst bij verbandwissels op de STAI, bij een maximumscore van 80.
- De gemiddelde onderliggende stressniveaus van de patiënten bedroegen 24,60 ± 10,08 (groep atraumatische verbanden) en 22,72 ± 9,17 (groep conventionele verbanden) op de PSS en 34,90 (groep atraumatische verbanden) en 33,21 (groep conventionele verbanden) op de STAI.
- Dit zou erop kunnen duiden dat, hoewel de acute episodes van pijn en stress veel lager waren bij patiënten die atraumatische verbanden kregen, de factoren geassocieerd met de algemene ervaring van het leven met een chronische wond kunnen bijdragen aan onderliggende en doorlopende gevoelens van stress en angst.
hidden1hidden2
Conclusie
- Patiënten die atraumatische verbanden kregen als onderdeel van hun wondbehandeling ervoeren significant lagere zelfgerapporteerde episodes van acute pijn en stress bij verbandwissels vergeleken met patiënten die met conventionele verbanden werden behandeld.
- De groep met atraumatische verbanden vertoonde minder fysiologische tekenen van acute stress in vergelijking met de groep met conventionele verbanden, waaronder lagere hartslag, systolische en diastolische BD, GSR en speekselcortisol bij verbandwissels.
- In het algemeen ondersteunen de resultaten van dit onderzoek de gedachte dat de juiste verbandkeuze kan bijdragen aan een vermindering van acute pijn en stress, wat tot een algemene verbetering van de wondzorgbeleving kan leiden. Deze bevindingen zouden ook implicaties kunnen hebben voor de kosten van wondzorg.
hidden2
Producten en oplossingen
